Is jouw kind erg jaloers?

Ieder kind is wel eens jaloers. Jaloezie is een normale emotie en hoort net als blijdschap, angst, boosheid en verdriet bij de emotionele ontwikkeling. Bij jonge kinderen die een broertje of zusje krijgen, kan bijvoorbeeld jaloezie ontstaan doordat je kind zich bedreigd voelt. Hij/zij heeft er dan moeite mee wanneer de baby meer aandacht krijgt.

Vaak laten kinderen jaloerse gevoelens zien door op een negatieve manier aandacht te vragen. Het heeft dus niets te maken met ‘stout zijn’ of ‘expres doen’. Door je kind extra aandacht te geven, geef je hem/haar weer meer gevoel van veiligheid. Je kind wordt daardoor minder angstig om zijn/haar plek te verliezen en de gevoelens van jaloezie gaan na verloop van tijd weer over. 

Is je kind al wat ouder? Dan gaat het er bij jaloezie bijvoorbeeld om dat je kind vindt dat een ander kind ‘mooier’ of ‘meer’ speelgoed heeft. Het is verstandig om altijd een goede verdeling te maken. Als kinderen altijd alles krijgen wat ze maar willen, leren ze niet hoe ze met jaloezie moeten omgaan. Soms kan het ook zijn dat de één iets heel goed kan, en dat de ander dat ook wil. Het is belangrijk dat ouders begrip en interesse te tonen.

Tip 1: Reageren op gevoelens

Kleine kinderen kunnen zelf het gevoel nog niet herkennen en kunnen er nog geen woorden aan geven. Daarom reageren zij vaak zo heftig en impulsief. Toon begrip voor deze emotie en reageer er niet heftig op. Help je kind bij het onder woorden brengen van gevoelens. Hierdoor leert hij op den duur minder heftig en impulsief te reageren.

Tip 2: Steunen bij jaloezie

Bij oudere kinderen kun je helpen met het benoemen van gevoelens. Zeg bijvoorbeeld: 'Ik begrijp best dat je jaloers bent omdat je zusje al die mooie cadeaus krijgt. En het duurt nog lang totdat jij jarig bent, je moet nog even wachten hè?' Op die manier laat je zien dat je bereid bent om naar je kind te luisteren. Hij/zij voelt zich dan gesteund en zal in de toekomst emoties op de juiste manier kunnen uiten.

Tip 3: Positieve benadering

Straf het jaloerse gedrag niet meteen af, maar zoek eventueel samen met je kind naar een (alternatieve) oplossing. Geef je kind positieve aandacht als hij leuk bezig is. Beloon goed gedrag bijvoorbeeld met het voorlezen van een verhaaltje, of door samen een spelletje te doen. Bekijk ook de tips voor positief opvoeden.

Tip 4: Verdeel aandacht

Zorg ervoor dat je je aandacht zo veel mogelijk verdeelt over je kinderen. Geef ze samen aandacht, maar soms ook apart van elkaar. Ga eens bijvoorbeeld met de oudste een keer alleen naar het zwembad en met de jongste een keer alleen naar de kinderboerderij.

Tip 5: Leer onderlinge verschillen

Geef al je kinderen het gevoel dat ze uniek zijn. Hierdoor leren ze dat er onderlinge verschillen zijn en dat iedereen anders is. Geef elk kind complimentjes voor datgene waar het goed in is, en geef daarbij aan dat de één bijvoorbeeld goed is in tekenen en de ander in lezen.

Tip 6: Manage verwachtingen

Wees realistisch in je verwachtingen en geef ieder kind de aanpak die bij zijn leeftijd en aanleg past. Het is niet eerlijk dat je zoon van 10 op dezelfde tijd naar bed moet als zijn zusje van 7 jaar. Krijgt je kind er een broertje of zusje bij? Bereid je kind dan voor op de komst van een baby.

Tip 7: Voorbeeld in emotie

Geef zelf het goede voorbeeld bij het uiten van emoties. Wees duidelijk en open over je stemming en eventuele negatieve gevoelens. Laat zien hoe negatieve gevoelens op een gepaste wijze kunt uiten. Bijvoorbeeld: 'Wat jammer dat die voorstelling is uitverkocht. Ik zal eens kijken of er nog plaats is in een andere stad'. Verberg je zulke gevoelens, dan ziet je kind niet dat je teleurgesteld of boos bent, en ziet hij of zij ook niet hoe je zoiets kunt oplossen.